Heerenveen, 28 juli 2021

Op deze website is de komende weken volop aandacht voor onze veertien SKS-skûtsjes, hun schippers en bemanningen. Tot en met vrijdag 6 augustus wordt iedere dag een van de veertien schepen in de schijnwerpers gezet. Er is een vraag en antwoord met de eigenarencommissie en/of schipper en er zijn linkjes naar filmpjes van de eigen skûtsjes. Ook verwijzen we naar beelden van Omrop Fryslân, het Fries Film en Audio Archief en het Fries Scheepvaart Museum. En we publiceren fragmenten uit het SKS-jubileumboek ‘Der moat syld wurde!’. Zo hopen we dat iedereen toch het gevoel krijgt een beetje als gast mee te kunnen zeilen ‘op ‘e lûken (op de luiken) fan it skûtsje’.

     

Sytze Brouwer

VRAAG & ANTWOORD

Hoe gaat het nu met jullie, schipper en bemanning? Iedereen stond in de startblokken om twee weken te knallen. Toch? 

Sytze: “Het is een grote teleurstelling dat het kampioenschap dit jaar wéér geen doorgang kan vinden. Ik begrijp het ook niet helemaal maar het is wat het is voor nu. We hebben goed kunnen trainen vanaf de periode dat het mocht. Aan boord hadden we dit jaar 3 nieuwe bemanningsleden  en wat functiewisselingen dus er moest in korte tijd wel wat gebeuren. Dit ging hartstikke goed dus we hadden aardig wat vertrouwen getankt. Nu hebben we het skûtsje vorige week donderdag naar Gorredijk gebracht om de tuigage en het houtwerk er weer af te halen, dit omdat de Gerben van Manen vanaf eind augustus een ‘refit’ ondergaat. Dit was een heel ‘onnatuurlijk’ tochtje. Normaal gesproken zouden we natuurlijk met z’n allen in Grou liggen voor de start van het SKS-kampioenschap.”

Het skûtsje was natuurlijk gereed voor de strijd. Wat hadden jullie er afgelopen tijd aan gedaan?

“We waren er helemaal klaar voor, goed getraind en positief! We hadden verder niet veel veranderd aan het skûtsje op 3 nieuwe bemanningsleden en een aantal functiewisselingen na.”

Stel, er was dit jaar wel gezeild, op welke plek waren jullie geëindigd? En waarom denk je dat?

“Dat is natuurlijk  lastig te zeggen. Maar het gevoel was goed en het vertrouwen was er, dus ik denk dat we weer mee konden doen om de bovenste plekken. Onze droom is om ooit het zilveren skûtsje naar Heerenveen te brengen.”

We gaan ervan uit dat we volgend jaar wel weer kunnen zeilen. Hoe gaan jullie je daar op voorbereiden?

“Het skûtsje ondergaat in het najaar een refit. We denken dat we nog een en ander kunnen verbeteren. Dit houdt wel in dat we het skûtsje ‘opnieuw’ moeten leren kennen, maar dat wordt een fantastische uitdaging. We gaan volgend jaar ook met nieuwe zwaarden zeilen en we gaan natuurlijk weer fanatiek trainen om zo goed mogelijk voor de dag te komen in 2022. Ik kijk er enorm naar uit!”

Zijn er nog andere zaken die je wilt delen?

“Het skûtsjesilen is voor mij een ‘way of life’. Het is doodzonde dat we dit jaar weer niet kunnen zeilen omdat de ‘regels’ het niet toelaten. Ik hoop echt dat er een manier wordt gevonden dat dit straks wel weer kan en dat er niet met twee maten wordt gemeten… neem bijvoorbeeld de 23000 man bij een voetbalwedstrijd. Verder hoop ik alle skûtsjesupporters volgend jaar weer te zien op en aan het water want het geeft heel veel mensen een enorm hoop plezier!! Én natuurlijk onze trouwe sponsors van het Heerenveenster skûtsje die ondanks alles allemaal achter ons blijven staan, fantastisch! Tot volgend jaar!” 

Kijk voor meer informatie over het Heerenveenster skûtsje op: www.gerben-van-manen.nl

 

HEERENVEEN IN BEELD

De Gerben van Manen tijdens de wedstrijd in Earnewâld, 1991

Wedstrijd op de Snitser Mar bij Terherne, 2014

Indrukwekkend eerbetoon aan de getroffenen van de vliegramp MH17 in Oekraïne, 2014

 

Eerste dagzege van Sytze Brouwer als schipper bij de SKS, Lemmer I, 2017

Het Heerenveenster skûtsje in actie, 2019

Foto’s: Martin de Jong

 

HEERENVEEN IN WOORD

Fragment uit “Der moat syld wurde!”

 

Einde tijdperk kampioen Tjitte Lzn Brouwer 1981

Het racemonster van Heerenveen

Omdat Heerenveen maar onderaan blijft bungelen, komt er in 1961 een ander schip. Een gouden zet. Al zestig jaar is de Gerben van Manen dominant in de top van het SKS-klassement. Met zeventien titels voert Heerenveen de lijst der kampioenen aan.

Sytze Pzn Brouwer is sinds 2017 schipper op het skûtsje waar zijn vader Pieter kampioenschappen mee won. Ook zijn oudoom Tjitte Lzn (6 x kampioen) en oom Tjitte Szn (5 x kampioen) wisten wel raad met de Gerben van Manen. Sytze Pzn Brouwer heeft in zijn eerste jaar een droomdebuut. Hij belandt op het podium, ook in 2018 staat hij na een zinderende finale op de Snitser Mar weer op de tweede plek na Douwe Azn Visser van Grou. Dat jaar zijn er in theorie zes titelkanshebbers, ook Heerenveen en Grou. Heerenveen ligt zelfs even op kampioenskoers. Door een tactische zet weet Douwe Azn Visser Heerenveen zo ver weg te brengen dat Grou als eerste eindigt net voor Drachten. Door die zet wordt Grou kampioen in plaats van Heerenveen dat als derde finisht. Voor Sytze Pzn Brouwer zijn de druiven even heel zuur, maar desondanks is het de mooiste wedstrijd die hij in zijn leven heeft gezeild, zegt hij.

Kampioensfoto met Tjitte Lzn Brouwer, Keimpe Kzn van der Meulen (links) en Rienk Uzn Zwaga (rechts), 1981

Foto: Collectie Fries Scheepvaart Museum, Ger Dijs

Het skûtsje de Gerben van Manen is vernoemd naar de Drachtster architect die mede de SKS heeft opgericht. Hij onthult de naam van het skûtsje van Heerenveen op 7 augustus 1957 op De Veenhoop. Naar verluid stokt de adem hem in de keel van ontroering als Van Manen zijn naam als eerbetoon op het schip ziet staan. Het eerste skûtsje waarmee Heerenveen gaat wedstrijdzeilen was in 1911 gebouwd op de werf van Minne Molles van der Werf aan de Woudvaart. Ze kopen het van schipper Berend Mink uit Grou. Het schip is ongeschikt, concludeert de eerste schipper Marten Engelsma (1905-1965) al snel. De platbodem wil niet lopen en als het hard waait, dan steekt het de kop in de golven. Dat remt af.

Na de zoveelste slechte klassering wordt afscheid genomen van brugwachter Engelsma. Immers, het zal wel aan de schipper liggen. Zijn opvolger, binnenvaartschipper Jan Szn van Terwisga (1899-1962), heeft het na een paar wedstrijden bekeken. Het ‘rotskip’, zoals hij dat noemt, loopt niet. Hij wil er niet meer mee het water op. Geld om een nieuw skûtsje te kopen heeft de commissie niet. Maar dat er iets moet gebeuren, staat vast.

Lees meer in het SKS-jubileumboek “Der moat syld wurde”; te koop in de Friese boekwinkels of bestel hier.

 

FILM(ARCHIEF)

Fries Film en Audio Archief

Skûtsje, 1974

Veel beelden van de wedstrijden, maar ook van het leven aan boord. Tjitte Brouwer wint het Sulveren Skûtsje, gevolgd door Jan van Akker en Siete Meeter.

NOS op 3, 2017

Sytze is skûtsjeschipper

SKS skûtsjesilen 2018

 

 

Morgen ‘op ‘e lûken fan it skûtsje’… Langweer.