Stavoren, 31 juli 2021

Op deze website is ook deze week volop aandacht voor onze veertien SKS-skûtsjes, hun schippers en bemanningen. Tot en met vrijdag 6 augustus wordt iedere dag een van de veertien schepen in de schijnwerpers gezet. Er is een vraag en antwoord met de eigenarencommissie en/of schipper en er zijn linkjes naar filmpjes van de eigen skûtsjes. Ook verwijzen we naar beelden van Omrop Fryslân, het Fries Film en Audio Archief en het Fries Scheepvaart Museum. En we publiceren fragmenten uit het SKS-jubileumboek ‘Der moat syld wurde!’. Zo hopen we dat iedereen toch het gevoel krijgt een beetje als gast mee te kunnen zeilen ‘op ‘e lûken (op de luiken) fan it skûtsje’.

     

Auke de Groot

VRAAG & ANTWOORD

Hoe gaat het nu met jullie, schipper en bemanning? Iedereen stond in de startblokken om twee weken te knallen. Toch? 

Auke: “We waren als schipper en bemanning klaar voor 14 dagen skûtsjesilen, zoals we het al jaren gewend zijn. We waren blij dat de keuze gemaakt was om niet voor het alternatief te gaan. We werden niet enthousiast van een week lang op hetzelfde meer en dan 2 wedstrijden op één dag te zeilen en in een ‘bubble’ te verkeren. Maar de voorbereiding was kort en we hadden wat wisseling van plaatsen in de bemanning, dus het was afwachten of we er echt klaar voor waren. Maar het enthousiasme om eindelijk weer echte wedstrijden te doen, was er zeker. Nu het niet door gaat, hebben we besloten om toch met z’n allen Friesland in te trekken, maar dan zonder skûtsje. We genieten van het weer en het water, maar missen de wedstrijden en de echte sfeer en gezelligheid aan de wal die bij skûtsjesilen hoort.”

Het skûtsje was natuurlijk gereed voor de strijd. Wat hadden jullie er afgelopen tijd aan gedaan?

“In 2020 hebben we het onderhoud aan het skûtsje, mast, giek en zwaarden gedaan. Dat was dit jaar niet meer nodig. Door de nieuwe zeilformule mogen we nu meer tuig hebben. Omdat we geen rijke eigenarencommissie zijn, moesten we eerst de middelen vinden om een nieuw tuig te betalen. Toen we zover waren, was het doek voor het zeil niet meer leverbaar door de schaarste in grondstoffen voor de coating. We hadden nog wel sinds een paar weken een nieuwe, grotere fok. En we hadden een paar andere 2e hands zwaarden gekocht, waar we vanaf half juni mee zeilden. Onze vorige zwaarden hebben we verkocht.”

Stel, er was dit jaar wel gezeild, op welke plek waren jullie geëindigd? En waarom denk je dat?

“We verwachten niet in de top-3 te eindigen, ook omdat we nog niet volgens de nieuwe zeilformule zeilen. Er zijn nog wat schepen die tuig moeten inleveren en wij mogen nog meer. Ons streven is om in het linkerrijtje te eindigen.”

We gaan ervan uit dat we volgend jaar wel weer kunnen zeilen. Hoe gaan jullie je daar op voorbereiden?

“We hebben de bemanning wat gewijzigd door binnen dezelfde groep wat te wisselen in positie. Daar zullen we nog meer mee moeten trainen. We hopen dan wel te kunnen zeilen met het nieuw zeil. Ons huidige zeil is van 2016 en dus aan vervanging toe. Verder willen we door wat meer training wat fitter zijn, voordat we aan het kampioenschap van 2 weken zeilen beginnen.”

Zijn er nog andere zaken die je wilt delen?

“We vinden het heel jammer dat de instanties het niet aandurfden om het skûtsjesilen door te laten gaan, ondanks alle voorbereidingen vanuit de SKS. Helaas liep het aantal besmettingen te snel op en waren de gevolgen daarvan nog te onzeker. We willen het SKS-bestuur en anderen die daar bij betrokken zijn geweest, wel een pluim geven voor alle inspanningen om het skûtsjesilen wel door te laten gaan.”

Kijk voor meer informatie over Súdwesthoek skûtsje op: www.sudwesthoek.nl

 

STAVOREN IN BEELD

Skûtsje van Stavoren op het IJsselmeer, 1993

Schipper Meindert de Groot, 1999

SKS-wedstrijd bij Stavoren, 2013

Skûtsje Súdwesthoek in 2014

Dubbelslag voor Auke de Groot in de Lemster baai, 2018

Veel toeschouwers op de IJsselmeerdijk en het strand, 2019

Foto’s: Martin de Jong

 

STAVOREN IN WOORD

Fragment uit “Der moat syld wurde!”

 

SKS-titel Stavoren in 1945

Voor altijd de eerste kampioen

Stavoren kent een rijke traditie als het gaat om skûtsjesilen. Klaas van der Meulen (1907-1973) brengt in 1945 de eerste SKS-titel naar de stad. De overwinning wordt geboekt met het skûtsje de Twee Gebroeders. In de volksmond het Salverda-skûtsje genaamd. Het 120 jaar oude Salverda-skûtsje – gebouwd in 1900 op de werf van Gerrit en Jan Barkmeijer in Sneek – is destijds eigendom van Teake Salverda (1882-1966). Van der Meulen vaart er tot 1954 op en behaalt er na 1945 nog drie kampioenschappen mee.

Na het winnen van het laatste kampioenschap in 1954 wordt het kampioensschip verkocht en eindigt de tjalk als woonboot in Amsterdam. Een aantal enthousiastelingen haalt het skûtsje in 1958 weer ‘naar huis’, waarna het opnieuw wordt ingezet voor SKS-wedstrijden. Het krijgt de naam Súdwesthoek. De Stichting Skûtsje Súdwesthoek is nog steeds eigenaar van het schip, alhoewel het niet meer meezeilt bij de SKS.

Van der Meulens opvolgers Douwe Visser (1902-1997) en diens zwager Cor Salverda (1911-2003) kunnen de prestaties van hun voorganger niet evenaren. Bij zijn aantreden in 1968 voorspelt Salverda wel dat hij het de concurrentie niet makkelijk zal maken. “Wij vertegenwoordigen de Súdwesthoeke”, zegt Salverda in onvervalst Stavers Stadsfries. “Wij binne mar gewoan braenstofhandlers, hellingbazen en zeilmakers. Mar we late straks fansels alles niet allegaer over onze rug gaen.”

Skûtsje Súdwesthoek, het Salverda-skûtsje, 1970

Foto: Collectie Fries Scheepvaart Museum

De laatste schipper die met het Salverda-skûtsje uitkomt in de SKS is Meindert de Groot (1945-2017), de vader van huidig schipper Auke de Groot. Hij doet vanaf 1981 tot 2007 mee in de competitie. Zijn voorganger Rienk Uzn Zwaga (1932-1992) – hij stapt later over naar Leeuwarden – is de schipper die met de Súdwesthoek in 1979 voor het laatst kampioen is. 

Lees meer in het SKS-jubileumboek “Der moat syld wurde”; te koop in de Friese boekwinkels of bestel hier.

 

FILM(ARCHIEF)

Fries Scheepvaart Museum

Auke de Groot, Súdwesthoek skûtsje, over 75 jaar SKS

Fries Film en Audio Archief

Skûtsjesilen SKS bij Stavoren/gymnastiek demonstratie, 1955-1965

Omrop Fryslân

Historysk item Salverda-skûtsje, 2020

 

Morgen ‘op ‘e lûken fan it skûtsje’… Akkrum.