Theaterspektakel ‘DreamSkûtsje’ markeert 80-jarig jubileum SKS

In de Sluisfabriek in Drachten hebben de makers donderdag 3 april officieel de aftrap gegeven van DreamSkûtsje. Het is een door BUOG uitgevoerde en geregisseerde spectaculaire en meeslepende voorstelling over een mogelijke eerste vrouwelijke schipper die tijdens het SKS-Kampioenschap Skûtsjesilen wil meestrijden om het Sulveren Skûtsje. Maar dan krijgt ze een klap van de giek en raakt ze buiten bewustzijn. “De haadrolspilster bedarret yn in dream, it is teäter en dus is alles mooglik”, zegt regisseur Pieter Stellingwerf van BUOG, die samen met acteur, schrijver en muzikant Jan Tekstra de regie doet.

Grutsk
Burgemeester Fred Veenstra van Smallingerland is ‘grutsk’ dat de voorstelling DreamSkûtsje in Drachten wordt gespeeld. “Op ’e werf fan Haico van der Werff hjir yn Drachten binne tolve fan de fjirttjin skûtsjes boud dy’t meidogge yn de SKS. It is moai dat alles hjir no byinoar komt: 80 jier SKS en de ambysjes fan Drachten om te groeien as wettersportplak”, zegt hij.

Het idee voor DreamSkûtsje is vorig jaar ontstaan. Schrijver Jan Tekstra had indertijd ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de SKS het nummer Oan it Roer gemaakt. Tijdens een uitzending van het Skûtsje Journaal van Omroep Max werd hem gevraagd wat hij zou gaan doen voor het 80-jarig bestaan. “En doe sei Jan dat hy miskienwol in teäterstik meitsje woe. Wy ha kontakt hân en no stean wy hjiryn Drachten. Wy binne der wiis mei dat de foarstelling der komt”, zegt voorzitter René Nagelhout van de SKS.

Hij benadrukt dat skûtsjesilen meer is dan zeilen met skûtsjes. Het zijn de rijke verhalen van mannen en vrouwen uit de vloot die het skûtsjesilen al 80 jaar levend houden en waar iedereen zich mee verbonden kan voelen.

In het koersdocument waarin de SKS een route naar 2040 heeft uitgestippeld, staat dat de SKS inzet op het betrekken van de jeugd bij het skûtsjesilen. “Studinten fan de NHL Stenden wurkje ek mei oan DreamSkûtsje. Der sil troch studinten ek ûndersyk dien wurde hoe’t wy fierder komme kinne as feriening.”

Eerste vrouwelijke skûtsjeschipper
De voorstelling, die in oktober in première gaat, vertelt het verhaal van Femke. Ze wil graag de eerste vrouwelijke skûtsjeschipper worden bij de SKS. Deze rol wordt gespeeld door de 25-jarige Suzanna Pleiter, die in Balk geboren en getogen is.

Femke krijgt tijdens het zeilen een klap van de giek en raakt buiten bewustzijn. Ze duikelt terug naar 1945, het jaar waarin op 22 juli de eerste wedstrijd skûtsjesilen plaatsvond op de Langwarder Wielen.

Femkes broer Douwe wordt gespeeld door acteur en schrijver Raymond Muller (onder andere Illustere Figuren) uit Leeuwarden. Douwe vindt skûtsjesilen ouderwets en oppert om veertien skûtsjes door een 3D-printer te laten drukken. “Dan binne al dy skippen gelyken hoege al dy formules ek net mear”, vertelt Jan Tekstra.

Figurantenrollen
De onfortuinlijke zeilster wordt verzorgd door een zuster die wordt gespeeld door Stienie Boskma (onder meer vaste speelster bij Tesselschade in Hurdegaryp) die toen ze jonger was geregeld naar het skûtsjesilen ging. “Wy lústeren op ’e wâl nei it kommentaar fan Klaas Jansma. Om no mei te dwaan yn in stik oer it skûtsjesilen, is earfol”, zegt ze.

Klaas Jansma heeft een bijrol in het stuk. En BUOG is op zoek naar zo’n 80 tot 100 vrijwilligers voor onder meer figurantenrollen. Oud-schippers Lodewijk Meeter en Harmen Brouwer hebben hun medewerking al toegezegd. De muziek tijdens de voorstelling wordt verzorgd door een live-band onder leiding van Peter Sijbenga.

De voorstelling wordt door BUOG gemaakt in samenwerking met de SKS, de Sluisfabriek en Drachten Skûtsjehaadstêd. “Ik bin grutsk dat dizze foarstelling hjir yn de Sluisfabriek plak fine sil”, zegt directeur Trea Westra. En zoals burgemeester Veenstra ook al zei, vindt ook Westra, “dat alles moai gearkomt yn Drachten.”

Meer informatie: www.dreamskutsje.frl

Foto’s: Martin de Jong

Albert Jzn Visser en Nanne Wienia benoemd tot Leden van Verdienste

Oud-schipper Albert Jzn Visser van Lemmer en aftredend penningmeester Nanne Wienia van de Stichting Lemster Skûtsje zijn vrijdagavond 14 maart benoemd tot Leden van Verdienste van de SKS. Beide mannen werden door voorzitter René Nagelhout van de SKS toegesproken en de versierselen opgespeld.

Albert Jzn Visser stapte toen hij 16 jaar was aan boord van het Lemster skûtsje. Schipper Sytse Hobma gaf hem een plek op het middendek als peiler. Sindsdien heeft Visser verschillende functies gehad op een groot aantal skûtsjes: bemanningslid bij omke Teake aan boord van d’Halve Maen, bemanningslid op Joure bij Anne Tjerkstra en bemanningslid bij neef Douwe Azn Visser op Drachten.

Kampioen
Toen die overstapte naar Grou, nam Albert Jzn Visser het roer over en was hij negen jaar schipper op Drachten. In 2014 volgde de overstap naar het Lemster skûtsje met als hoogtepunt het kampioenschap in 2022. “Nei 34 jier wie it Lemster Skûtsje wer SKS-kampioen. En hoe! Yn in thúswedstriid yn de Lemster Baai mei noch ien dei te gean wie de oerwinning al binnen”, memoreerde Nagelhout.

Volgens de voorzitter heeft Albert Jzn Visser de ambities van de stichting meer dan waargemaakt door in de top van de SKS-vloot mee te zeilen en bij te dragen aan de verbinding tussen dorp en het SKS-skûtsjesilen.

Albert Jzn Visser is vorig jaar gestopt als schipper. Zoon Jasper neemt vanaf dit jaar zijn plek aan het helmhout in. “De SKS sil net allinnich de nestor fan de float misse, mar ek dyn altiid positieve ynstek”, aldus Nagelhout.

Financieel gezonde stichting
Penningmeester Nanne Wienia beheerde vanaf 2006 de kas van de Stichting Lemster Skûtsje. Daar is hij nu mee gestopt. De oud-horecaondernemer was naast zijn werk in restaurant De Wildeman doorgaans op het water te vinden. Hij zeilde op hoog niveau en in verschillende zeilklassen. Hij deed geregeld mee aan nationale wedstrijden.

Wienia was wedstrijdleider van de Lemster commissie en voer mee als bemanningslid op startkotter De Zevenwolden.

Voordat hij penningmeester van de stichting werd, beheerde Wienia de kas bij de Lemster Zakenclub. En evenals bij de zakenclub, laat Wienia de Stichting Lemster Skûtsje financieel gezond achter. “As ponghâlder hast dyn kennis en netwurk optimaal brûkt om sponsors en donateurs te finen. Mei troch dyn ynset groeide it tal stipers hurd. Sa slagge it de stichting om de begrutting trije kear sa grut te krijen”, aldus Nagelhout.

Albert Jzn Visser en Nanne Wienia werden voor een zaal vol donateurs, sponsors en bemanningsleden van het Lemster skûtsje door René Nagelhout in het zonnetje gezet. Er waren zo’n 125 belangstellenden op de jaarlijkse donateursavond afgekomen.

Foto’s: Tom Coehoorn

Siete Ezn Meeter nieuwe schipper It Doarp Huzum

Met trots heeft de Stichting Vriendenclub Huzumer Skûtsje, eigenaar van It Doarp Huzum, aangekondigd dat Siete Ezn Meeter in 2025 de nieuwe schipper van het Huzumer skûtsje wordt. Met jarenlange ervaring in zowel de SKS als de IFKS, brengt Siete niet alleen kennis en kunde, maar ook een enorme passie voor het skûtsjesilen met zich mee. Siete zeilde vier SKS kampioenschappen – van 2013 t/m 2016 – als schipper op het Ljouwerter skûtsje.
Siete: ‘It is foar my in eare om dizze útdaging oan te pakken en mei te dwaan foar Huzum. Huzum stiet al jierren bekend as underdog, mar Johannes Hzn Meeter hat sjen litten dat dit skip goed prestaasjepotinsjeel hat. Myn taak is om te sjen oft wy it noch in stap fierder nimmen kinne en it skip yn goede steat troch te jaan oan de folgjende generaasje Meeter-skippers.’
Foto: Martin de Jong

Winterpalaver op vrijdag 14 februari 2025

Namens het bestuur Stichting ‘Foar de Neiteam’:

Ieder jaar organiseert de Stichting ‘Foar de Neiteam’ het Winterpalaver. Zo ook dit jaar en wel op vrijdag 14 februari om 20.00 uur in MFC de Driuwpôlle te Woudsend.

Programma:
Op deze avond staat Drachten centraal, volgens eigen zeggen de skûtsjehoofdstad van Fryslân. We gaan in gesprek over de Drachtster skûtsjes Twee Gebroeders, d’Halve Maen en de Twa Famkes. En Haiko van der Werff schetst de geschiedenis van de vier werven in Drachten.

Na de pauze komt Roelof Bouwmeester aan het woord, hij is de broer en coach van olympisch kampioene Marit Bouwmeester. Hij toont ons beelden van wedstrijdsituaties en analyseert de gekozen slagen.

U wordt van harte uitgenodigd deze interessante avond bij te wonen.
Het programma begint om 20.00 uur in MFC de Driuwpôlle te Woudsend. De inloop is vanaf 19.30 uur en de toegang is gratis, maar vol is vol.

P.S.: Slechts hevige ijzel, zware sneeuwval of de Elfstedentocht kunnen ons weerhouden deze avond te organiseren. Dit wordt dan vrijdag vóór 18.00 uur op onze Facebookpagina Skûtsjehistorie Foar de Neiteam gemeld.

 

Co-sponsor Fritom Group verlengt contract met de SKS

De Fritom Group in Sneek heeft zich opnieuw verbonden aan de SKS. De logistiek dienstverlener is sinds 2022 co-sponsor van de vereniging en heeft vrijdag 13 december het contract met drie jaar verlengd.

Bestuursvoorzitter Arnold de Jong van Fritom Group, algemeen directeur Wessel R. Veenstra van Veenstra|Fritom in Heeg, voorzitter René Nagelhout en penningmeester Jan Douwe de Boer van het SKS-bestuur zetten de handtekeningen onder het contract in het Skûtsjemuseum in Earnewâld.

De Fritom Group voelt zich nauw verbonden met het skûtsjesilen, zegt Arnold de Jong. Het skûtsjesilen is onderdeel van de historie van het bedrijf. De Fritom Group komt voort uit het vervoeren van vracht onder zeil. Tegenwoordig heeft Fritom zeven vestigingen en 800 medewerkers. De hoofdvestiging staat in Sneek.

Fritom heeft recent een belangrijke stap gezet in duurzame innovatie met de aanschaf een volledig elektrische vrachtwagen. De emissievrije truck is uitgerust met geavanceerde technologieën die bijdragen aan een schonere wereld en ook de duurzame logistieke ambities naar een hoger niveau tillen, aldus Wessel R. Veenstra. Hij kwam met de vrachtwagen naar de ondertekening in Earnewâld.

“Doetiids waard by it ferfier fan fracht oer it wetter gebrûk makke fan de wyn en soks bart no wer mei ús frachtweinen dy’t oantreaun wurde toch ûnder oaren wynenerzjy”, aldus Wessel R. Veenstra.

De SKS is verheugd en grutsk dat Fritom Group zich voor opnieuw een lange tijd als co-sponsor aan het skûtsjesilen verbindt.

Foto boven v.l.n.r.: Wessel R. Veenstra – René Nagelhout – Arnold de Jong – Jan Douwe de Boer
Foto’s: Martin de Jong

‘SKS tige wiis mei stipe haadsponsoaren!’

Bouwgroep Dijkstra Draisma, FB Oranjewoud en de Friese Rabobanken hebben zich opnieuw verbonden aan het skûtsjesilen. De hoofdsponsors van de SKS hebben donderdag 12 december het sponsorcontract met vijf jaar verlengd. “De SKS is tige wiis mei de stipe fan de haadsponsoaren! Harren stipe is foar ús feriening en al ús skûtsjefans ûnmisber om de silerij de kommende jierren te organisearjen.” 

“Dizze oerienkomst is in stap foarút yn it behâld en de promoasje fan ús Fryske sportkultuer. It biedt stabiliteit en wissichheid. Dêrmei kinne sporters, trainers en organisatoaren harren folslein fokusje op harren sport”, aldus directeur Biense Dijkstra van Bouwgroep Dijkstra Draisma namens de drie sponsors.  

Doordat de partijen kiezen voor een meerjarige samenwerking, is er ruimte voor talentontwikkeling en kunnen de Friese sporten nog beter op de kaart worden gezet, aldus de sponsors. Niet alleen in de provincie Fryslân maar ook nationaal en internationaal. “Derneist past it stypjen fan de sporten yn ús bredere doel om fitaliteit en sûnens te befoarderjen”, aldus directeur Dijkstra van de bouwonderneming. 

Niet alleen het contract met de SKS is tot 2030 verlengd. Ook van de Koninklijke Nederlandse Kaats Bond (KNKB), het Frysk Ljeppers Boun (FLB) en de sponsorstichting Gewest Fryslân KNSB zijn de contracten verlengd.  “Met het vertrouwen dat we de komende vijf jaren financieel gesteund worden, kunnen we met trots een verse handtekening zetten voor het vervolg”, aldus Sytse Prins namens de KNSB.  

In 2020 startte de samenwerking met de schaats-, kaats- en fierljepbonden. Een jaar later volgde het skûtsjesilen. De verbondenheid met de sporten is voor de hoofdsponsors met de jaren alleen maar toegenomen. Biense Dijkstra: “Dit kontrakt is in belofte oan ús sporters, alle frijwilligers en oan takomstige generaasjes, om ús rike sporttradysje yn eare te hâlden en fierder te ûntwikkeljen. Wy sjogge út nei prachtige hichtepunten die ’t de kommende 5 jier wis en wrachtich foarby komme sille.” 

Foto’s: Martin de Jong

Hattum Hoekstra nieuwe schipper Drachtster skûtsje

Hattum Hoekstra (40) is de nieuwe schipper van het skûtsje ‘de Twee Gebroeders’ uit Drachten en volgt daarmee Jeroen Pietersma op. Het bestuur van het Drachtster skûtsje toont zich verheugd met deze benoeming. Hattum heeft zijn hele leven al een sterke band met het skûtsje; een kleine twintig jaar zeilde hij mee als bemanningslid. Ook toen hij daarmee vanwege zijn werk stopte, bleef hij betrokken als opstapper. Hij woont met zijn gezin in Lemmer en runt in zijn dagelijks leven een tekst- en adviesbureau.

Na een zorgvuldige selectieprocedure en gesprekken met meerdere kandidaten viel de keuze op Hattum. Zijn visie, doelstellingen en manier van werken sluiten goed aan bij die van het bestuur, wat vertrouwen biedt voor de komende jaren. Met Hattum aan het roer wordt bovendien een oude traditie voortgezet: eerder waren zijn oerpake Aldert, pake Hattum, heit Anne en oudoom Wiemer Hoekstra al schippers op het Drachtster skûtsje.

Foto: Martin de Jong

Schipper Harmen Pzn Brouwer stopt bij Langweer

Schipper Harmen Pzn Brouwer heeft besloten niet langer voor Langweer te zeilen. Hij stopt en stapt volgend jaar bij zijn broer Sytze aan boord van Heerenveen. Daarmee gaat de wens van heit Pieter Brouwer in vervulling. De oud-schipper overleed in juli op 64-jarige leeftijd. 

Debuut in 2022
Harmen Pzn Brouwer werd in oktober 2019 schipper van Langweer. Omdat er een paar jaar vanwege corona niet kon worden gezeild, debuteerde Brouwer in 2022 als schipper. De debutant had een vliegende start en belandde in zijn eerste jaar als derde op het podium achter Albert Jzn Visser van Lemmer (eerste) en Douwe Azn Visser van Grou (tweede). Op de vierde plek eindigde in 2022 Harmens broer Sytze met het skûtsje van Heerenveen.  

Grutte Griene
Het jaar erop eindigde Brouwer met de Jonge Jan als tiende in het klassement. Dit jaar werd door de schipper en eigenarencommissie Stichting Skûtsje Doniawerstal besloten om weer met de Twee Gebroeders deel te nemen aan het kampioenschap. De Grutte Griene, zoals het skûtsje ook wel wordt genoemd, was grondig onder handen genomen op de werf van Jelle Talsma, waardoor het aan de eisen van de nieuwe zeilformule deed. De schipper hoopte weer mee te kunnen zeilen om de prijzen en het podium. Helaas lukte hem dat niet. Langweer eindigde in 2024 op een twaalfde plaats. 

Wens van heit
Een paar weken voordat het kampioenschap zou beginnen, overleed oud-skûtsjeschipper Pieter Brouwer, de heit van Harmen en Sytze. Een groot verlies voor zijn zonen die zonder hun steun en toeverlaat het kampioenschap hebben gezeild. Het was de wens van heit dat zijn beide zonen samen op de Gerben van Manen zouden varen, zegt Harmen Pzn Brouwer. ‘Twa dagen foar it ferstjerren fan heit hawwe we in moai petear hân. Doe hat hy oanjûn: wat soe ik it moai fine as jimme wer by elkoar komme.’ Harmen zal volgend jaar plaatsnemen aan de fok, zo hebben de broers afgesproken. 

Harmen en Sytze Pzn Brouwer in 2017, toen zij ook samen aan boord van de Gerben van Manen (Heerenveen) zaten.

De eigenarencommissie van Langweer gaat samen met Harmen Pzn Brouwer op zoek naar een nieuwe schipper. De schipper heeft zijn bemanning uitgebreid bedankt voor de samenwerking en vond het een eer en voorrecht deel uit te hebben gemaakt van het team. 

Harmen Pzn Brouwer is de vierde schipper die dit jaar heeft aangegeven te stoppen. Albert Jzn Visser van Lemmer is inmiddels opgevolgd door zijn zoon Jasper. Johannes Hzn Meeter (Huizum) en ook Jeroen Pietersma (Drachten) hebben eveneens besloten er een punt achter te zetten. Die commissies moeten, net als Langweer, op zoek naar opvolgers.  

 

Foto’s: Martin de Jong

Lid van verdienste Dick Feenstra overleden

Op 22 september 2024 is op 76-jarige leeftijd Dick Feenstra, lid van verdienste van de SKS, overleden. “It lêste rak is syld”  was de tekst op de rouwkaart van Feenstra, skûtsjeman yn hert en siel.

Feenstra maakte lange tijd deel uit van het bestuur van de Stichting Skûtsjes Doniawerstal (SSD), eigenaar van het Langweerder SKS skûtsje. Door zijn jarenlange bestuurlijke ervaring in de skûtsjewereld was Feenstra de persoon die niet alleen op bijna alle vragen antwoord wist, maar ook nieuwe bestuursleden kon uitleggen hoe de hazen lopen. Hij heeft in die jaren vele skûtsjes, schippers, bemanningsleden maar ook bestuursleden meegemaakt en kon smeuïg vertellen over anekdotes en gebeurtenissen.

Een aantal jaar geleden, toen hij kwakkelde met zijn gezondheid, nam Feenstra afscheid van zijn functie als technisch adviseur en ging met ‘pensioen’. Het skûtsje en het skûtsjesilen is hij echter altijd blijven volgen. Als blijk van waardering werd Dick Feenstra door de SKS onderscheiden als lid van verdienste.

Familie en naasten veel sterkte gewenst met dit grote verlies.

Schipper Jeroen Pietersma stapt van Drachtster skûtsje

Jeroen Pietersma stopt als skûtsjeschipper. Hij was twaalf jaar schipper op het Drachtster skûtsje Twee Gebroeders. De schipper zegt zijn werk als servicemonteur in de meubelbranche niet meer te kunnen combineren met het wedstrijdzeilen in de SKS.

Voordat hij schipper werd, maakte Jeroen onder meer deel uit van de het ‘dreamteam’ van de Sneker Pan. Dat team, onder aanvoering van destijds schipper Douwe Jzn Visser, wordt in 1995 kampioen.

Ook zat Jeroen Pietersma aan boord van het Huzumer skûtsje en zat hij aan boord bij zijn broer Gerhard op Earnewâld. Nadat die als schipper was gestopt, zat Gerhard de afgelopen twee jaar bij zijn broer Jeroen als adviseur op het achterdek. In 2009 voer Jeroen Pietersma een seizoen op Langweer, maar vertrok daar wegens verschil van inzicht met het bestuur over de koers.

Jeroen Pietersma’s grootste wens, zo zei hij ieder jaar, was om tijdens het kampioenschap in het ‘linker rijtje’ te eindigen. Dat lukte hem in 2016. Hij won de openingswedstrijd bij Grou en behaalde dat kampioenschap nog eens twee keer een tweede plaats. Drachten eindigde dat seizoen op de vijfde plek.

Afgelopen kampioenschap zakte Drachten naar de veertiende en laatste plaats.

De eigenarencommissie van Drachten betreurt het vertrek van Jeroen Pietersma. Er wordt nu gezocht naar een nieuwe schipper.

Jeroen Pietersma is de derde SKS-schipper die er na dit seizoen een punt achter zet. Ook Albert Jzn Visser (Lemmer) en Johannes Hzn Meeter (Huizum) keren volgend jaar niet terug. De schipper van Lemmer wordt opgevolgd door zijn zoon Jasper. Evenals Drachten is ook de eigenarencommissie van Huizum nog op zoek naar een schipper.

Foto: Martin de Jong