Tijdens de eerste SKS wedstrijd van dit seizoen gingen, bij afwezigheid van d’Halve Maen, dertien skûtsjes gretig van start. Onder ‘bijna’ ideale omstandigheden, windkracht west-zuidwest 4 tot 5, werden op de Hegemer Mar de korte routes gezeild. Starten, op het eind van het kruisrak de bak- of stuurboordboei ronden en vervolgens voor de wind door de startlijn finishen.

Tijdens de Sprintwedstrijden gaat het om het starten

Het ochtendprogramma kon met drie starts volledig uitgevoerd worden, maar de toenemende wind zorgde ervoor dat de wedstrijdleider ’s middags na de finish van de eerste start de wedstrijd moest stoppen. Na vier sprints stond Gerhard Pietersma (Earnewâld) met twee eerste en twee tweede plaatsen bovenaan. Hij werd gevolgd door Douwe Jzn. van Sneek en op de derde plek Douwe Azn. van Grou.

Gerhard Pietersma (Earnewâld) stond na vier starts bovenaan

It Huzumer skûtsje

Debutantschipper van het Leeuwarder skûtsje, Siete Meeter, moest helaas verstek laten gaan en zijn plek aan het helmhout werd ingenomen door reserveschipper Lodewijk Jzn. Meeter. De Leeuwarders eindigden nog net in de top tien achter Heerenveen (Pieter Brouwer).

Eerder dan verwacht konden de vissen in het vet en onder het genot van een hapje en een drankje werd nog lang nagepraat op het eilandje Rakkepôlle. Volgende week staat de volgende krachtmeting alweer op het programma tijdens Lemmer Ahoy.

Na afloop napraten met een hapje en een drankje

Eindstand Sprintwedstrijden:
1. Earnewâld (5,8 | 2 – 0,9 – 2 – 0,9)
2. Sneek (14 | 3 – 3 – 6 – 2)
3. Grou (17,8 | 0,9 – 8 – 0,9 – 8)
4. Drachten (19 | 5 – 2 – 7 – 5)
5. Joure (24 | 7 – 6 – 8 – 3)
6. Lemmer (24 | 8 – 9 – 3 – 4)
7. Bolsward (27 | 6 – 4 – 4 – DNF)
8. Woudsend (29 | 9 – 5 – 9 – 6)
9. Heerenveen (32 | 4 – 10 – 5 – DNF)
10. Leeuwarden (34 | 12 – 7 – 10 – 7)
11. Langweer (46 | 11 – 11 – 11 – DNF)
12. Huizum (47 | 13 – 12 – 13 – 9)
13. Súdwesthoek (48 | 10 – DNF – 12 – DNF)

Foto’s: Martin de Jong

Van vrijdagavond 17 tot zaterdag 18 mei liggen er negen skûtsjes van de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (SKS) in de haven van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Op zaterdag strijden deze traditionele zeilschepen langs de kust van het museum om de winst in een speciaal georganiseerde jubileumwedstrijd. Met het bezoek vieren deze bijzondere platbodems het dertigjarig bestaan het van buitenmuseum. Het park is vrijdagavond tot 21.00 uur gratis toegankelijk zodat liefhebbers alvast een kijkje kunnen nemen bij de voormalige vrachtschepen.

Zaterdagmorgen gaat het buitenmuseum al om 09.00 uur open (een uur eerder), zodat bezoekers op tijd een plekje hebben om de parade van skûtsjes en de zeilwedstrijden te bekijken. De museumferry’s varen dan ook.

Avondopenstelling
De skûtsjes leggen in de loop van vrijdagmiddag aan in de haven van het buitenmuseum. Bezoekers kunnen onder het genot van een drankje in Café Hindeloopen, een versgerookte vis van de roker en toepasselijke muziek de schepen bekijken en de bemanning alles vragen over de historie van de wedstrijden en het leven aan boord.

Wedstrijddag
De wedstrijd op zaterdag 18 mei wordt verdeeld in twee officiële races van een uur. Bezoekers kunnen vanaf de dijk in het buitenmuseum de wedstrijd op de voet volgen. De walspreker, die overal langs het water is te horen, doet verslag van de race en vertelt over de skûtsjes, hun bemanningen, de families, de dorpen en de steden. Voorafgaand aan de wedstrijd en tijdens de pauze is er muziek in Hollandse en Friese stijl en kunnen bezoekers net als op vrijdag de schepen langs de kade bekijken en met de bemanningen praten. De winnaars worden aan het eind van de dag in Zuiderzeestijl gehuldigd.

Programma vrijdag 17 mei
16.00 – 20.00 uur Aankomst skûtsjes in de haven van het Zuiderzeemuseum
17.00 – 21.00 uur Speciale avondopenstelling om de skûtsjes te bekijken (toegang gratis)

Programma zaterdag 18 mei
09.00 uur Buitenmuseum open – museumferry’s varen
10.30 uur Parade van skûtsjes naar het wedstrijdveld
11.00-12.00 uur 1e zeilwedstrijd
12.30-13.30 uur Wedstrijdpauze
13.30 uur Parade van skûtsjes naar het wedstrijdveld
14.00-15.00 uur 2e wedstrijd
15.30-16.00 uur Huldiging

Over het Zuiderzeemuseum
Het Zuiderzeemuseum richt zich op de cultuur van het voormalige Zuiderzeegebied en het huidige en toekomstige IJsselmeergebied. In het buitenmuseum staan authentieke panden uit dorpen rondom de voormalige Zuiderzee. Hier komt jong en oud in aanraking met de Zuiderzeecultuur. Zo kunnen bezoekers een touw slaan, op bezoek bij Urker inwoners of mee-eten in het huishouden van 1920. In het binnenmuseum maken bezoekers kennis met kunst, cultuur en erfgoed van voor en na de afsluiting van de Zuiderzee. Ook is er een schepenhal vol historische boten.

Kenmerkend voor het Zuiderzeemuseum is dat het de cultuurhistorische collectie verrassend verbindt met hedendaagse kunst, vormgeving en design. www.zuiderzeemuseum.nl

Foto: Martin de Jong

Drachten heeft een belangrijke plek in de historie van het skûtsje. Zeventien van oorsprong in Drachten gebouwde skûtsjes kwamen op 26 april terug naar Drachten om op zaterdag 27 april deel te nemen aan de Turfrace, een spectaculaire cultuurhistorische zeilwedstrijd langs diverse dorpen in Smallingerland. Onder hen het 100 jarige SKS skûtsje Twee Gebroeders van Drachten, dat in 1913 werd gebouwd bij de werf Roorda. Ook d’Halve Maen (Drachten) is op deze werf gebouwd en was van de partij. Het derde SKS skûtsje dat deelnam was de Oeral Thús (Joure) dat op scheepswerf Van der Werff Buitenstverlaat is gebouwd.

Turfrace passeert Opeinde

Start en finish vonden plaats in de Drachtstervaart, omgeving Slingepark. In Opeinde, waar de skûtsjes tweemaal passeerden, was het een gezellige drukte en waren diverse nevenactiviteiten georganiseerd. De tocht door het Opeinder Kanaal was voor schippers en bemanningen het zwaarste deel van de route. Met gestreken mast moesten de skûtsjes zo’n anderhalve kilometer op spierkracht afleggen. Dat betekende ‘bomen’ en ‘jagen’. Voor de wind bood de fok nog enigszins uitkomst. Het jubilerende Drachtster skûtsje kwam in de Smalle Ee bijna klem te liggen vanwege de lengte van het skûtsje, maar met uiterste precisie loodste Albert Visser het uit de haven.

Het ‘bomen’

…en het ‘jagen’

Tijdens de tocht had elk skûtsje turf aan boord en af en toe moesten onderweg opdrachten worden uitgevoerd om punten te verdienen. Zo werd in Opeinde kaas geladen en moesten de schippers bij de Buitenstverlaat werf een klink in een skûtsje slaan. Uiteindelijk werd de Jonge Jan van Jelle Talsma uit Warten winnaar van de Turfrace 2013. D’Halve Maen met Joop Mink jr. aan het helmhout eindigde op de vierde plaats en de Twee Gebroeders van schipper Albert Jzn. Visser finishte als negende. Het Jouster skûtsje met schipper Dirk Jan Reijenga is niet gefinisht. Enthousiaste verhalen na afloop van de wedstrijd maakten duidelijk dat deze unieke race zeker voor herhaling vatbaar is. De dag was goed georganiseerd en verliep in goede sfeer.

Kaas laden in Opeinde

Voor de wind op de fok

Foto’s: Henk Jansma